Konkurs Szkolny
Projekt: Konkurs szkolny 2010
II Edycja Ogólnopolskiego Konkursu Historycznego SPSW ,,Rzeczpospolita w dobie Sejmu Wielkiego".Rok szkolny 2009/2010
Jeśli lubisz historię, to masz już pierwszy i najważniejszy powód, by przyjąć nasze zaproszenie. Jeśli do tego w historii Polski lubisz czasy stanisławowskie i nie są Ci obce nazwiska Kołłątaja, Małachowskiego, Potockiego, ale i Branickiego – masz już wystarczające powody, by zmierzyć się z zadaniem, które Ci proponujemy. I wreszcie, jeśli uważasz, tak jak my, że Konstytucja 3 Maja była jednym z najważniejszych aktów prawnych w naszych dziejach, możesz z podniesioną głową czytać dalej nasze zaproszenie.
I, żeby nie przedłużać… bo pewnie masz dużo zajęć, ktoś bliski sercu czeka…
Zapraszamy Cię do wzięcia udziału w II Konkursie Szkolnym wiedzy o Sejmie Wielkim. To niewiele kosztuje, wystarczy nieco poszperać, zasięgnąć informacji w książkach, a może skonsultować ze swoim nauczycielem. Efektem Twojej pracy niech będzie mały esej, napisany na jeden z trzech, proponowanych Ci tematów. Jeśli napiszesz go dobrze, wejdziesz do finału. A to już sama przyjemność – wyobraź sobie piękne sale Zamku Królewskiego w Warszawie, nieco uroczysty charakter, znani ludzie, a Ty w tym miejscu rozwiązujesz test, który być może sprawi, że z królewskiej uczty intelektualnej wyjedziesz z laptopem lub innymi atrakcyjnymi nagrodami. Pewnie pomyślisz – „co mi tam nagrody…” i będziesz miał rację. Sam fakt udziału w takim konkursie to satysfakcja i przyjemność. Wiemy to, gdyż to już druga jego edycja – pierwsza spotkała się z wielkim zainteresowaniem Twoich koleżanek i kolegów. Dlaczego więc nie miałbyś spróbować?
Prześledź regulamin, zgłoś się, napisz, powalcz. Zapraszamy i mamy czelność powiedzieć Ci, że warto!
Szczegółowe informacje na temat konkursu znajdują się na stronie: www.konkursspsw.republika.pl
Termin przysyłania prac konkursowych Igo etapu - 01.03.2010
Organizator konkursu:
Stowarzyszenie Potomków Sejmu Wielkiego
Adres do korespondencji konkursowej:
PPWSZ (Podhalańska Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa) w Nowym Targu 34-400 ul. Kokoszków 71 z dopiskiem „Konkurs SPSW”
Adres email:konkurs.szkolny@poczta.spsw.pl
Patronat Honorowy:
Pan Bronisław Komorowski, Marszałek Sejmu R.P.
Patronaty Oficjalne
Ministerstwo Edukacji Narodowej,
Polskie Towarzystwo Historyczne,
Polskie Towarzystwo Badań nad Wiekiem Osiemnastym,
Stowarzyszenie „Przymierze Rodzin”,
Związek Szlachty Polskiej,
Patronat Medialny
Tygodnik Powszechny,
TVP Historia,
Miesięcznik Historyczny „Mówią Wieki”
Onet.pl,
Komitet Naukowy:
Prof. Urszula Augustyniak - Uniwersytet Warszawski,
Prof. Jolanta Choińska-Mika – Uniwersytet Warszawski
Prof. Krzysztof Mikulski - Prezes Polskiego Towarzystwa Historycznego.
Prof. Henryk Samsonowicz - były minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego,
Pan Adam Zamoyski - historyk z Wielkiej Brytanii,
Prof. Zofia Zielińska - Uniwersytet Warszawski
Komitet Honorowy:
Jego Ekscelencja Pan Egidijus Meilunas - Ambasador Republiki Litwy w Polsce,
ks. Adam Boniecki - red. nacz. Tygodnika Powszechnego,
Pani Jadwiga Czartoryska – prezes Fundacji Orange,
Pani Izabela Dzieduszycka - prezes Przymierza Rodzin, członek Rady Fundacji "Pro Publico Bono",
Prof. Norman Davies – wybitny brytyjski historyk,
Dr Sławomir Górzyński - dyr. Wydawnictwa DiG,
Pani Cecylia Krasicka - Fundacja Polskie Kresy Wschodnie-Dziedzictwo i Pamięć,
Prof. Stanisław Hodorowicz - rektor PPWSZ w Nowym Targu,
Prof. Ryszard Horodecki - Uniwersytet Gdański,
Prof. Antoni Jackowski - Uniwersytet Jagielloński,
Pan Jacek Jezierski - Prezes Najwyższej Izby Kontroli,
Prof. Teresa Kostkiewiczowa - Prezes PTBnWO,
Dr Jarosław Krawczyk – redaktor naczelny miesięcznika Mówią Wieki,
Dr Marek Jerzy Minakowski – Marszałek SPSW,
Prof. Maria Szeptycka - Uniwersytet Warszawski, Wicekanclerz Senatu - członek władz SPSW
Mikołaj Radziwiłł - przewodniczący Sądu Koleżeńskiego - członek władz SPSW,
Prof. Andrzej Rottermund - dyr. Zamku Królewskiego w Warszawie,
Prof. Karol Tarnowski - Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie,
Pan Jan Tombiński – Ambasador RP przy Unii Europejskiej
Prof. Piotr Wandycz, historyk, USA
Prof. Tadeusz Włudyka – Uniwersytet Jagielloński,
Prof. Tomasz Żylicz – Uniwersytet Warszawski
Sponsorzy
Wydawnictwo DiG,
Miesięcznik Historyczny „Mówią Wieki”,
Związek Szlachty Polskiej,
Mennica Polska S.A.,
Media Group - Niezależny Dom Medialny,
Dr Marek Jerzy Minakowski – Publikacje Elektroniczne,
Mecenat nad konkursem
Fundacja Orange T.P. S.A.
Komitet Organizacyjny
Rene Karkocha - Sekretarz Deputacji Młodzieżowej SPSW,
Łukasz Kossacki-Lytwyn – Pomysłodawca konkursu, Kierownik I Edycji,
Michał Kwilecki - Kierownik Projektu, Sekretarz Deputacji Historycznej SPSW,
Piotr Szymon Łoś - Sekretarz Deputacji Prasowej SPSW
Grzegorz Piątkowski - Członek Komitetu Organizacyjnego I Edycji,
Podsumowanie Konkursu Historycznego SPSW "Rzeczpospolita w dobie Sejmu Wielkiego"Rok Szkolny 2008/2009
Konkurs Historyczny SPSW "Rzeczpospolita w dobie Sejmu Wielkiego" składał się z dwóch etapów. Zaproszenie do wzięcia udziału w konkursie otrzymało 150 najwyżej sklasyfikowanych szkół ponadgimnazjalnych w Polsce (według rankingu Perspektyw).
Utworzono Komitet Honorowy konkursu w skład którego weszli:
- prof. Alfredas Bumblauskas
- dr Sławomir Górzyński
- dr hab. prof. UJ ks. Franciszek Longchamps de Berier
- dr Marek Minakowski
- Mikołaj Radziwiłł
- dr hab. prof. UJ Stanisław Sroka
- prof. dr hab. Wacław Uruszczak
- Adam Zamoyski
- prof. dr hab. Zofia Zielińska
- prof. Tomasz Żylicz
Nad prawidłowym przebiegiem konkursu czuwał Komitet Organizacyjny w składzie:
- Rene Karkocha
- Łukasz Kossacki – Lytwyn kierownik Komitetu Organizacyjnego
- Michał Kwilecki
- Grzegorz Piątkowski
Podczas realizacji projektu Komitet Organizacyjny korzystał z pełnego wsparcia Zarządu a w szczególności marszałka SPSW – dr Marka Minakowskiego. W pierwszym etapie uczniowie nadsyłali eseje na jeden z trzech wybranych tematów:
*1.) Magnateria podczas obrad Sejmu Wielkiego - zdrajcy czy patrioci? *2.)Rzeczpospolita wielu czy obojga narodów? *3.)Wybitna osobowość Sejmu Czteroletniego.
W I etapie konkursu wzięła udział prawie połowa zaproszonych szkół średnich. Nadesłano dziesiątki prac. Rekordzistom było II Liceum Ogólnokształcące z Rybnika , które przesłało 24 eseje. Standardem było nadsyłanie przez jedną szkołę kilku prac.
W większości prace stały na dobrym poziomie merytorycznym. Niemniej uwagę organizatorów zwrócił fakt, braku powoływania się uczestników w bibliografii na Polski Słownik Biograficzny. Największa ilość prac została poświęcona tematowi nr 1. Do etapu finałowego zakwalifikowano 47 uczniów reprezentujących 29 szkół średnich.
Finał konkursu odbył się 2 maja w Sali Lelewelowskiej IH PAN w Warszawie (Rynek Starego Miasta 29/31). Uczestnicy rozwiązywali test złożony z 40 pytań testowych jednokrotnego i wielokrotnego wyboru. Na udzielenie poprawnych odpowiedzi mieli 30 minut. Pytania zostały ułożone przez Instytut Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Pomoc merytoryczną w organizacji konkursu udzieliła także Katedra Historii Prawa Polskiego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Po zakończeniu części testowej odbył się trwający jedną godzinę panel dyskusyjny pod tytułem "Dziedzictwo Sejmu Wielkiego w III RP". W panelu brali udział ppłk. dr Andrzej Krzak , dr Marek Minakowski , Stanisław Plewako oraz prof. dr hab. Zofia Zielińska. Na sali obok uczestników oraz ich opiekunów obecni byli także potomkowie posłów i senatorów na Sejm Wielki. Swoją obecnością zaszczycili nas m.in. Jerzy Czartoryski z Kanady, Beata i Michał Korsakowie, Janusz Krasicki, Andrzej Krzyżanowski, Paweł Siemieński czy Mikołaj Radziwiłł.
W czasie trwania tej części finału , odbywało się poprawianie testów według wcześniej przygotowanego klucza. Testy poprawiali członkowie Komitetu Organizacyjnego: Rene Karkocha oraz Grzegorz Piątkowski. Nad poprawnością procesu punktowania czuwał Jacek Litwin przewodniczący Komisji Rewizyjnej SPSW. O godzinie 15.10 ogłoszono oficjalnie wyniki konkursu. Tytuł laureata konkursu otrzymało 16 osób. Zwyciężyła p. Violetta Szweda z I LO w Chorzowie. Laureaci otrzymali nagrody ufundowane przez SPSW. Zwyciężczyni otrzymała laptop. Nagrody wręczał marszałek SPSW dr Marek Minakowski. Nagrodę specjalną za zajęcia pierwszego miesja w konkursie ufundowali także p. Beata i Michał Korsakowie. Wręczyli zwycieżczyni portret króla Stanisława Augusta Poniatowskiego z początku XIX wieku. Po zakończeniu tej części konkursu krótkie słowo podsumowujące wygłosił kierownik Komitetu Organizacyjnego Łukasz Kossacki – Lytwyn , zamykając jednocześnie tegoroczną edycję.
Poniżej znajduje się lista finalistów wraz z uzyskanymi przez nich punktami w części testowej. Dostępny jest także test wraz z bibliografią do etapu finałowego.
Wyniki Finału - 2 maja 2009 Warszawa.
1. Violetta Szweda I LO Chorzów 30 pkt 2. Natalia Kwiecień - I LO Chorzów 29 pkt 3. Joanna Truchel - I LO Łowicz 28 pkt 4. Aleksandra Jakubiak - 27 pkt 4. Marcin Żurawski - 27 pkt
6. Iga Wremińska - 26 pkt
7. Magdalena Szczęsny - 25 pkt
7. Paulina Damm - 25 pkt
9. Agnieszka Wąglarz - 24 pkt
10. Jakub Grek – 23 pkt
10. Malwina Jadacka - 23 pkt
10. Waldemar Chrobak - 23 pkt
10. Andrzej Martyka 23 pkt
14. Krzysztof Riedl 22 pkt
14. Michał Musiej - 22 pkt
14. Natalia Kurowska - 22 pkt
17. Anna Rodzik 21 - pkt
17. Łukasz Kupiec 21 - pkt
17. Wojciech Nowosad 21 - pkt
17. Sara Sikora 21 - pkt
17. Małgorzata Dmowska 21 - pkt
17. Maciej Wyżgoł 21 - pkt
17. Katarzyna Okoń 21 - pkt
24. Krzysztof Kapusta 20 - pkt
24. Katarzyna Malec 20 - pkt
26. Barbara Cieśla 19 - pkt
26. Natalia Krzeszowska 19 - pkt
26. Anna Gogołka 19 - pkt
29. Jacek Malczok 18 - pkt
30. Sylwia Giers 17 - pkt
30. Beata Adamik 17 - pkt
31. Maliwa Piecha 16 - pkt
31. Renata Krystosik 16 - pkt
33. Magdalena Mrówka 14 - pkt
34. Milena Kluszczyk 12 - pkt
Test Finałowy
1.) Wybitny polski polityk uważany za jednego z twórców Konstytucji 3 maja , autor dzieła pt. ,,Prawo polityczne narodu polskiego:
a.) Konstanty Bniński b.) Adam Jerzy Czartoryski c.)Onufry Kicki d.) Hugo Kołłątaj
2.) Kim był marszałek konfederacji litewskiej, związanej na początku obrad Sejmu Wielkiego?
a.)Michał Korwin Kossakowski b.) Ignacy Potocki c.) Kazimierz Nestor Sapiecha d.)Adam Poniński
3.) Prezydentem Warszawy w latach 1789 – 1790 był:
a.)Franciszek Bukaty b.) Michał Czetwertyński c.) Jan Dekert d.) Adam Moszczeński
4.) Kim był formalny przewodniczący Deputacji do Ułożenia projektów do Poprawy Formy Rządów?
a.)bp. Adam Krasiński b.) Stanisław Ursyn Niemcewicz c.) Piotr Potocki d.)Karol Radziwiłł
5.) Zgodnie z postanowieniami Ustawy Rządowej następcą tronu polskiego po śmierci Stanisława Augusta Poniatowskiego miał zostać:
a.) wnuk Augusta III Sasa b.) przedstawiciel dynastii Wittelsbachów c.) Fryderyk August III Wettyn d.) elektor saski
6.) Hetman wielki koronny, przeciwnik Ustawy Rządowej i członek Straży Praw:
a.)Seweryn Rzewuski b.)Szczęsny Potocki c.)Franciszek Ksawery Branicki d.)Eustachy Sanguszko
7.) Znany dyplomata pruski w Warszawie w latach 1788 – 1791:
a.)Jan Jakub Sievers b.)Girolamo Lucchesini c.)Konrad von Alt d.) Wenzel Kaunitz
8.) Arcybiskupem gnieźnieńskim w latach 1785 – 1794 był:
a.)Michał Poniatowski b.)Adam Krasiński c.)Krzysztof Szembek d.)Feliks Turski
9.) Zaufanym pośrednikiem w kontaktach króla z obozem patriotycznym był:
a.)Onufry Kicki b.)Kazimierz Plater c.)Scipione Piattoli d.) Piotr Ożarowski
10.)Wydawcą i redaktorem głównym ,,Gazety Narodowej i Obcej był:
a.) Julian Ursyn Niemcewicz b.) Wojciech Poletyło c.)Jacek Małachowski d.) Piotr Potocki
11.)Posłem Stanisława Augusta Poniatowskiego na dwór saski w Dreźnie był w styczniu 1791 r:
a.) Franciszek Markowski b.) Stanisław Małachowski c.) Karol Radziwiłł d.Tadeusz Mostowski
12.)Kanclerzem austriackimi, który na początku lat 90 – tych XVIII wieku ostro sprzeciwiał się planom zagarnięcia ziem polskich na drodze zaboru przez Prusy był:
a.)Filip Cobenzl b.)Wenzel Anton Kaunitz c.) August Goltz d.) Benedykt de Cachego
13.)Zwolennik reform , jeden z członków stronnictwa patriotycznego, komendant Szkoły Rycerskiej:
a.) Adam Czartoryski b.) Stanisław Małachowski c.) Hugo Kołłątaj d.) Józef Zabłodzki
14.)Kto był posłem Rzeczypospolitej w Rosji w czasie trwania Sejmu Wielkiego?
a.)Józef Zajączek b.)Szymon Zabieło c.)Antoni August Deboli d.) Stanisław Sołtan
15.)Szefem gabinetu królewskiego (od 1783 r.) , posłem na Sejm Czteroletni był:
a.)Pius Rogala Kiciński b.)Jacek Małachowski c.)Tadeusz Korsak d.)Antoni Jabłonowski
16.)Biskupem krakowskim , który odbierał od króla przysięgę na Ewangelię wierności konstytucji był:
a.)Michał Poniatowski b.)Feliks Turski c.)Adam Lasocki d.)Jan Mier
17.)Jezuita , właściciel i wydawca periodyku ,,Gazeta Warszawska:
a.)Stefan Łuskina b.) Franiciszek Mielżyński c.) Adam Męciński d.) Józef Plater
18.)Polskim dyplomatą w Londynie w charakterze ambasadora nadzwyczajnego był:
a.)Michał Pawsza b.) Karol Radziwiłł c.)Franiszek Bukaty d.)Jerzy Potocki
19.)Podaj datę dzienną rozpoczęcia obrad Sejmu Wielkiego:
a.)7.11.1788 b.) 14.10. 1788 c.) 11.12.1788 d.) 15.12.1788
20.)Kiedy miała miejsce słynna ,,Czarna procesja mieszczan warszawskich?
a.)8.12.1789 b.)4.11.1790 c.)2.12.1789 d.)24.05.1791
21.)Którego dnia miało miejsce przyjęcie przez Sejm uchwały o nierozdzielności terytorium Rzeczypospolitej?
a.)27.09.1790 b.)6.9.1790 c.) 28.04.1790 d.)30.01.1790
22.)Kiedy nastąpiło uchwalanie przez Sejm konstytucji ,,Zaręczenie wzajemne obojga narodów?
a.)20.10.1789 b.)20.10.1790 c.)20.10.1791 d.)20.09.1790
23.)Kiedy nastąpiło oblatowanie Ustawy Rządowej oraz ,,Deklaracji Stanów Zgromadzonych?
a.)4.5.1791 b.)5.5.1791 c.)6.5.1791 d.)9.5.1791
24.)W którym roku utworzono Komisje Skarbową?
a.)1789 b.)1790 c.) 1791 d.)1792
25.)W którym roku zawarto porozumienie prusko – austriackie w Reichenbach/Dzierżoniowie?
a.)1790 b.)1791 c.) 1792 d.) 1793
26.)W którym roku został odwołany poseł rosyjski w RP Otton Magnus von Stackelberg?
a.)1789 b.) 1790 c.) 1792 d.) 1793
27.)W którym roku wszczęto proces przed Sejmem Wielkim przeciwko Adamowi Ponińskiemu, marszałkowi sejmu rozbiorowego z 1773 r. ?
a.)1789 b.) 1790 c.)1791 d.) nie wszczęto takiego procesu
28.)W którym roku nastąpiło wyłonienie Deputacji do Formy Rządu?
a.) 1789 b.)1790 c.) 1791 d.) nie było takiej deputacji
29.)Podaj nazwę konstytucji przyjętej w 1788 r. zwiększającej aukcję wojska do 100 tysięcy.
a.) Materie Wojskowe b.) Materia Wojenna c.) Materie Obronne d.) Materie Skarbowe
30.)Zgodnie z postanowieniami Konstytucji 3 maja na czele Senatu miał stać:
a.) kanclerz b.) marszałek senatu c.) król d.) marszałek konfederacji
31.)Jak nazywała się instytucja kolegialna powołana do życia mocą Ustawy Rządowej , sprawująca wraz z królem władzę wykonawczą?
a.) Straż Praw b.) Komisja Dobrego Porządku c.) Rada Nieustająca d.) Rada Praw
32.)Jak nazywał się podatek nałożony w wysokości 10% dochodu na dobra szlacheckie i 20% dochodu na dobra duchowne , przeznaczony na potrzeby wojska?
a.) ofiara wojenna b.) ofiara obywatelska c.) ofiara wieczysta d.) ofiara ziemska
33.)Jak nazywało się stronnictwo polityczne (utworzone w 1791 r.) grupujące zwolenników Ustawy Rządowej?
a.)Zgromadzenie Przyjaciół Ustawy Rządowej b.) Zgromadzenie Przyjaciół Konstytucji Rządowej c.) Klub Przyjaciół Sejmu d.) Stronnictwo Królewskie
34.)Zgodnie z postanowieniami Ustawy Rządowej miejscem obrad sejmów zwyczajnych były:
a.) Wilno b.) Warszawa c.) Kraków d.) Grodno
35.)Zgodnie z postanowieniami Ustawy Rządowej najwyższym sądem dla wszystkich stanów miał być :
a.) najwyższy sąd sejmowy b.) sąd najwyższy c.) sąd referendarski d.) nie ustanowiono takiego sądu
36.)Jak nazywała się niepopularna w społeczeństwie polskim instytucja kolegialna , zlikwidowana w 1789 r. przez posłów sejmujących?
a.) Rada Najwyższa b.) Straż Praw c.) Rada Nieustająca d.) Rada Sejmowa
37.)Najsłynniejsza komedia polityczna doby Sejmu Wielkiego , wystawiona po raz pierwszy w styczniu 1791 r . to:
a.) Powrót króla b.) Powrót posła c.) Powrót senatora d.) Powrót ambasadora
38.)Na mocy postanowień Konstytucji 3 maja religią panującą w RP miała być:
a.) religia katolicka b.) religia rzymsko-katolicka c.) religia greko-katolicka d.) prawosławie
39.)Nazwa obozu zrzeszającego literatów, publicystów i polityków, zwolenników reform, nazywanych czasami lewicą obozu reformatorskiego to:
a.) Kuźnica Kołłątajowska b.) Stronnictwo Królewski c.) Towarzystwo Postępowe d.) Towarzystwo Reformatorskie.
40.)Kim był Piotr Ożarowski?
a.) uczestnikiem konfederacji targowickiej b.) hetmanem wielkim koronnym c.) podskarbim koronnym d.) senatorem podczas obrad Sejmu Wielkiego
Bibliografia
Bardach J.: " O rzeczpospolitej Obojga Narodow - dzieje zwiazku Polski z Litwa do schylku XVIIIw.", W-wa 1998.
Bardach J. Dzieje sejmu polskiego, Wyd. Sejmowe, W-wa 2000
Bartoszewicz K. „Konstytucja 3go Maja" W-wa 1989.
Jasienica P.: „Rzeczpospolita Oboga Narodów", Cz.III: Dzieje Agonii.W-wa 1972
Kalinka W.: ,,Sejm Czteroletni, T. I i II , Wyd. Volumen , W-wa 1991
Kiaupa,Kiaupiene,Kumcevicius: "Historia Litwy do 1795r." Wyd. Nauk.PWN W-wa 2007.
Pod red. Koweckiego J.: „Sejm Czteroletni i jego tradycje" PWN, W-wa 1991
Sievers J.J.: " Jak doprowadzilem do drugiego rozbioru Polski", W-wa 1992.
Ugniewski P.: „Między absolutyzmem a jakobinizmem", Wyd. DiG, W-wa 1998.
Zamoyski A.: „Ostatni Król Polski", Warszawa 1992.